Hội nghị trực tuyến đối thoại chính sách cấp cao: Chuyển đổi sang hệ thống lương thực thực phẩm xanh, phát thải thấp.

Sáng ngày 30/11/2021, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn phối hợp với Ngân hàng Thế giới tổ chức Hội nghị trực tuyến đối thoại chính sách cấp cao về Chuyển đổi sang hệ thống lương thực thực phẩm xanh, phát thải thấp. Đồng chí Lê Minh Hoan - Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn chủ trì Hội nghị.

Tham dự tại điểm cầu tỉnh Thanh Hóa có đồng chí Lê Đức Giang, Tỉnh ủy viên, Phó Chủ tịch UBND tỉnh; cùng dự có đại diện lãnh đạo các sở, ngành liên quan.

Quang cảnh Hội nghị tại điểm cầu tỉnh Thanh Hóa

Mở đầu diễn đàn, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Lê Minh Hoan nhấn mạnh, "Trong bối cảnh đại dịch Covid-19, dù tiếp tục là 'trụ đỡ' của nền kinh tế, ngành Nông nghiệp cũng đang đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức lớn, khó tránh khỏi, từ các vấn đề nội tại lẫn các yếu tố khách quan". Do đó, để đảm bảo được mục tiêu phát triển bền vững, việc chuyển đổi sang mô hình tăng trưởng nông nghiệp mới trở thành một yêu cầu cấp bách và cần thiết.

Bộ trưởng Bộ nông nghiệp và Phát triển nông thôn cho biết, Chiến lược quốc gia về tăng trưởng xanh giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn 2050 vừa được Chính phủ ban hành ngày 01/10/2021 cũng đã giao Bộ NN-PTNT phải xây dựng và thực hiện các nhiệm vụ phát triển nông nghiệp hàng hóa hiệu quả, bền vững, ít phát thải theo hướng kinh tế tuần hoàn, thông minh thích ứng với khí hậu, nâng cao năng lực cạnh tranh cho các sản phẩm nông nghiệp xanh, xây dựng và phát triển nông thôn mới theo hướng xanh, bền vững với các mô hình làng sinh thái, làng thông minh thích ứng với khí hậu.

Dự thảo Chiến lược phát triển nông nghiệp nông thôn bền vững đến năm 2030 và tầm nhìn đến năm 2050 đang được Bộ NN-PTNT xây dựng nhằm mục tiêu cơ cấu lại ngành nông nghiệp, phát triển kinh tế nông thôn, gắn với xây dựng nông thôn mới, được thiết kế xoay quanh ba trụ cột: Nông nghiệp sinh thái, Nông thôn hiện đại, Nông dân thông minh hoàn toàn phù hợp với các định hướng chiến lược của quốc gia trong thời gian tới.

Do vậy, cần thay đổi từ tư duy địa phương sang tư duy toàn cầu; từ tư duy khai thác sang tư duy nuôi dưỡng; từ tư duy ngắn hạn sang tư duy dài hạn và bền vững. Cần hướng tới những giá trị xanh được tạo nên từ chuyển đổi xanh, tiêu dùng xanh, kinh tế xanh.

Đồng chí Bộ trưởng nhấn mạnh, "Với tư duy mới, chúng ta hoàn toàn có thể đặt ra khát vọng đưa Việt Nam trở thành cường quốc nông nghiệp sinh thái, trung hòa carbon thay vì chỉ là cường quốc về sản lượng lương thực. Với tư duy sáng tạo, Việt Nam hoàn toàn có thể trở thành cường quốc đổi mới sáng tạo tích hợp các giá trị văn hoá, đa dạng sinh học, cảnh quan trong nông nghiệp và thực phẩm. Với lợi thế địa kinh tế chiến lược, Việt Nam hoàn toàn có thể trở thành trung tâm logistics nông nghiệp và thực phẩm khu vực châu Á – Thái Bình Dương, trung tâm chế biến nông lâm thủy sản cho khu vực Đông Nam Á".

Tiếp đó, Bà Carolyn Turk - Giám đốc Ngân hàng Thế giới (WB) tại Việt Nam cho biết, tọa đàm Chuyển đổi sang hệ thống lượng thực thực phẩm xanh, phát thải thấp tập trung vào hai điểm chính đó là chuyển đổi xanh là việc làm cấp thiết và lời nói đi đôi với hành động. Có thể thấy, ngành nông nghiệp Việt Nam cần lưu ý cả về thích ứng và giảm thiểu. Về khía cạnh thích ứng, nông nghiệp là một trong những tác nhân chính gây nên biến đổi khí hậu khi phát thải khí nhà kính từ lĩnh vực này chiếm 18% tổng lượng phát thải. Lượng phát thải dự kiến sẽ lên tới 120 triệu tấn CO2 vào năm 2030, trong đó có tới một nửa xuất phát từ ngành lúa gạo. Việt Nam đã có cam kết mạnh mẽ tại COP26 đạt mức phát thải ròng bằng "0" vào năm 2050, giảm khí thải Metan 30% tính đến năm 2030 và đây là thách thức đối với ngành lúa gạo Việt Nam. Việt Nam đang phải đối mặt với những thách thức từ các sự kiện khí hậu đáng kể cũng như suy thoái trong lâu dài về biến đổi khí hậu. Ngoài thách thức về biến đổi khí hậu, Việt Nam còn đang đối mặt với những thách thức nội tại như giảm năng suất trong ngành, áp lực gia tăng sản lượng, yêu cầu ngày càng cao về chất lượng của sản phẩm nông nghiệp. WB tin rằng Việt Nam rất cần duy trì vị thế đáng mong muốn là một trong những nước sản xuất nông nghiệp mạnh trên thế giới. Việc sản xuất sản phẩm, tương lai nông nghiệp Việt Nam sẽ dựa vào tri thức nhiều hơn trong khi tập quán thâm dụng tài nguyên và dấu chân carbon cần phải giảm thiểu. Việt Nam cũng cần nhạy bén hơn những nhu cầu trên toàn cầu để sản xuất sản phẩm an toàn hơn với môi trường.

Trong tọa đàm chính sách này, bà rất mong Việt Nam sẽ nhận được nhiều bài học từ các quốc gia phát triển như như châu Âu, Trung Quốc trong chuyển đổi sang hệ thống lương thực, thực phẩm xanh, phát thải thấp. Phía WB sẽ tiếp tục hợp tác, hỗ trợ kỹ thuật, mở rộng các hoạt động đầu tư cùng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn để xác định và hướng tới 1 tương lai tươi sáng cho ngành nông nghiệp Việt Nam.

Tại Hội nghị, các đại biểu đã được nghe nhiều bài nghiên cứu, quan điểm, phân tích của các chuyên gia, tổ chức trong và ngoài nước như: Thỏa thuận Xanh của EU  ý nghĩa đối với năng lực cạnh tranh xuất khẩu nông sản của Việt Nam do Bộ trưởng Lê Minh Hoan trình bày; chuyển đổi nông nghiệp xanh của Việt Nam: Hiện trạng và lộ trình khả thi do ông Steven Jaffee trình bày; các quan điểm quốc tế về chuyển đổi nền nông nghiệp giảm phát thải do ông Channing Arndt - Giám đốc Ban Môi trường và công nghệ sản xuất Viện nghiên cứu chính sách lương thực quốc tế trình bày; chuyển đổi sang nền nông nghiệp giảm phát thải của Trung Quốc: Những bài học quan trọng đối với Việt Nam do Giáo sư Jikun Huang (Trung tâm Chính sách nông nghiệp Trung Quốc - Đại học Bắc Kinh) trình bày/.

Bích Phương